Học phí đại học, vốn giữ ổn định trong thời gian đại dịch, nay bắt đầu tăng do tác động bởi lạm phát tràn lan, với mức tăng dốc đứng ở một số cơ sở giáo dục – điều chưa từng thấy kể từ năm 2008.
Nguồn: Inside Higher Education
Tác giả: Josh Moody, đăng ngày 13/05/2022
Biên dịch: Giao Bui – Biên tập: Phan Trà Khúc
Trong một email gửi cán bộ nhân viên vào tuần trước, Robert A. Brown, hiệu trưởng trường Đại học Boston, đã nêu ra nhiều thách thức không còn xa lạ ở giáo dục đại học ngày nay: đó là việc khẩn thiết phải giúp đỡ các sinh viên Ukraine bị ảnh hưởng bởi chiến tranh ở nước này, cùng những lo ngại kéo dài về đại dịch cũng như khó khăn trong việc tuyển dụng và giữ chân nhân lực giữa bối cảnh Đại Nghỉ việc đang diễn ra – điều đã khiến nhiều nhân viên quyết định thôi việc.
Nhưng ông Brown cho rằng, trên tất cả, lạm phát là mối lo lớn nhất.
“Đến hiện tại, quan ngại lớn nhất của tôi là tác động của lạm phát lên các giáo viên-nhân viên, sinh viên, và ngôi trường. Chúng ta đã tăng mức học phí thêm 4,25% đối với năm học kế tiếp, đây là mức tăng lớn nhất trong 14 năm, so với năm ngoái chỉ là 3,0%.” Brown viết trong email. “Mức tăng này không bắt kịp với chỉ số lạm phát toàn quốc hiện tại và không đủ để chi cho việc tăng lương – thứ vốn sẽ giúp các giáo viên và nhân viên và gia đình của họ đương đầu với lạm phát. Và tôi cũng không quên rằng việc tăng học phí do lạm phát cũng sẽ ảnh hưởng tới sinh viên cùng gia đình các em. Lạm phát đang kẹp chúng ta giữa một gọng kìm: một bên là áp lực từ việc duy trì hoạt động của trường và một bên là ảnh hưởng của việc đó lên sinh viên và gia đình các em.”
Lần tăng học phí gần như cao nhất lịch sử này nối gót ngay sau đợt gây quỹ thành công nhất từ trước tới nay của trường Đại học Boston – đợt gây quỹ thiện nguyện năm 2021 đã giúp trường thu về 225 triệu đô-la.
Mối lo lắng trên không chỉ là của riêng Brown: các trường đại học khắp nước Mỹ hiện cũng đang phải vật lộn với những ảnh hưởng của lạm phát. Và cũng không chỉ mỗi trường Đại học Boston là nơi duy nhất tăng học phí. Nhận định về tình hình sắp tới, các chuyên gia cho rằng việc học phí tăng mạnh có thể sẽ trở nên phổ biến hơn nếu lạm phát không giảm nhiệt.
Vấn đề tăng chi phí mà các trường đại học đang phải đối mặt
Cũng như các hộ gia đình ở Mỹ, các trường đại học đang gặp vấn đề lớn về chuyện tiền nong.
“Lạm phát không phải là chuyện có thể xem nhẹ. Và dù đó có thể là chủ đề mà các cơ sở giáo dục dùng để đưa ra khi tăng học phí trong những năm tới, nhưng ngay lúc này, trong bối cảnh kinh tế hiện nay, họ chắc chắn cũng đang phải đối mặt với việc chi phí tăng cao như tất cả mọi người,” Beth Akers, một thành viên cấp cao tại Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ, một viện nghiên cứu trung hữu, người đã đừng qua đào tạo kinh tế học, cho biết. “Giống như tất cả chúng ta đều phải đối mặt với giá hàng hóa và dịch vụ cao hơn, các trường cũng phải tăng lương cho giảng viên cũng như nhân viên hỗ trợ và quản lý.”
Và dù đúng là các trường đại học có thể phải trả nhiều tiền hơn cho những thứ như nhiên liệu, điện nước, thực phẩm, chăm sóc sức khỏe và những thứ cần thiết khác, một số chuyên gia lưu ý rằng việc tăng học phí cùng lắm cũng sẽ chỉ có tác dụng trong việc giảm áp lực chi phí do lạm phát gây ra – nghĩa là nó cũng chỉ là một phần của kế hoạch tài chính.
“Rất hiếm khi mà việc tăng học phí có thể bù đắp cho tất cả các chi phí thường xuyên khác. Điều này sẽ dẫn đến việc các trường cắt hoặc giảm chi cho các hạng mục khác để tập trung nguồn tiền cho các hạng mục thiết yếu,” Jim Hundrieser, phó chủ tịch dịch vụ tư vấn của Hiệp hội các trường Đại học Quốc gia cho biết.
Tỷ lệ lạm phát hiện nay là 8,3%, theo dữ liệu do Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ công bố vào ngày 11/05/2022. Con số này đánh dấu mức giảm nhỏ 0,3% so với hồi tháng 3, thời điểm lạm phát đạt mức cao nhất kể từ tháng 4/1981.
Và một khi chi phí đã tăng thì sẽ rất ít khi sẽ giảm – điều này nghĩa là các chi phí sẽ giữ ở mức cao như hiện tại dù cho giảm phát có chậm lại đi nữa.
Học phí leo thang
Theo một báo cáo xu hướng hàng năm từ Hội đồng Đại học, học phí đang tăng tại nhiều trường đại học trong năm nay, cả ở mảng công lập và tư thục, hai năm kể từ lần tăng học phí thấp nhất trong lịch sử.
Mặc dù chưa có đánh giá toàn diện về việc tăng học phí cho năm 2022, nhưng sơ bộ cho thấy nhiều mức tăng đã được phê duyệt hoặc hiện đang được xem xét. Vào tháng 12, trường Đại học Virginia đã phê duyệt mức tăng 8,4% học phí và lệ phí trong hai năm tới; Học viện Công nghệ Oregon đã tăng học phí thêm 6,6%, hoặc sẽ là 7% nếu bao gồm lệ phí sinh viên; và trường Đại học Syracuse tăng học phí thêm 4,5%. Đây chỉ là một vài ví dụ để so sánh với mức tăng 4,25% của trường Đại học Boston – mức cao nhất của trường này kể từ Đại suy thoái.
“Mức học phí mới này sẽ giúp trường cân bằng ngân sách hàng năm trong bối cảnh lạm phát, đồng thời duy trì cam kết của chúng tôi về khả năng tiếp cận dành cho sinh viên và đảm bảo các giá trị cốt lõi của trường”, Jim Ryan, chủ tịch của trường Đại học Virginia cho biết trong một bản tin tháng 12 năm ngoái khi việc tăng học phí cho hai năm kế tiếp được thông qua.
Trong khi một số trường đại học có khoảng trống cho các đề xuất tăng học phí, những trường khác phải đối mặt với những ràng buộc pháp lý. Có thể kể đến trường hợp ở Washington, nơi luật tiểu bang năm 2017 đã giới hạn việc tăng học phí tại các trường đại học công lập đối với sinh viên chưa tốt nghiệp là công dân tiểu bang, còn đối với các nhóm sinh viên khác thì sẽ có sự linh hoạt.
Hội đồng Quản trị trường Đại học Bang Washington (WSU) đã phê duyệt mức tăng học phí 2,4% cho sinh viên chưa tốt nghiệp trong tháng này. Dù vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức — bao gồm lạm phát, giảm ghi danh và tăng chi phí bồi thường — nhưng mức trên là mức cao nhất mà trường này được phép tăng.
“Thành thật mà nói, tôi nghĩ lạm phát đang làm tăng thêm những thách thức mà chúng tôi đang đối mặt,” Phil Weiler, phó chủ tịch tiếp thị và truyền thông tại WSU, cho biết.
Trước khi luật giới hạn việc tăng học phí được thực thi, Weiler lưu ý rằng việc định giá phải chịu tùy theo sự biến động của thị trường. Học phí đã từng tăng tới 15% một năm sau hậu quả của cuộc Đại suy thoái. Giờ đây, WSU hướng đến mức tăng được dự đoán và kỳ vọng là 2,5% sẽ ổn định qua từng năm đối với sinh viên chưa tốt nghiệp là công dân tiểu bang. Tuy nhiên đối với sinh viên ngoại bang và sinh viên đã tốt nghiệp thì có thể sẽ khác.
Weiler giải thích: “Luật cho biết cụ thể Cơ quan lập pháp sẽ đặt ra giới hạn về mức học phí tại các trường đại học công lập có thể được nâng lên cho sinh viên đại học thường trú. Đó là một tỷ lệ lớn sinh viên của chúng tôi, nhưng đó không phải là nhóm sinh viên duy nhất. Chúng tôi có sinh viên đại học và sau đại học đến từ các bang khác, chúng tôi có sinh viên sau đại học thường trú, và tất nhiên, chúng tôi có sinh viên quốc tế. Trường đại học được linh hoạt đối với tất cả các nhóm sinh viên này.”
Tuy nhiên, dù là sinh viên thuộc phân loại nào, mức tăng học phí tối đa sẽ chỉ ở mức 5%.
Một số chuyên gia cảnh báo rằng ngoài lạm phát, một số chính sách của chính phủ cũng có thể khiến học phí tăng cao hơn. Akers, Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ, gợi ý rằng nếu chính phủ xóa nợ khoản vay cho sinh viên, học phí sẽ tăng tương ứng.
“Mối quan tâm của tôi với chính sách xóa nợ, vì nó liên quan đến lạm phát, đó là bằng cách hủy bỏ nợ, chúng ta đang đưa ra một đảm bảo ngầm rằng những sinh viên đi vay nợ trong tương lai cũng sẽ nhận được một số khoản cứu trợ để họ không phải chịu trách nhiệm trong việc trả những khoản vay của mình,” Akers cho biết. “Và điều quan ngại ở đây, với tư cách là một người đi vay, với tư cách là ai đó đang cân nhắc xem họ sẽ chi bao nhiêu, vay bao nhiêu tiền để học đại học, tôi sẽ có xu hướng chi tiêu nhiều hơn mức tôi có thể nếu tôi tin rằng ai đó sẽ lao vào và giúp tôi giảm bớt các khoản nợ trong tương lai. “
Nếu sinh viên sẵn sàng vay nhiều hơn với giả định rằng khoản vay của họ sẽ được xóa, Akers gợi ý rằng điều đó sẽ giảm bớt áp lực cho các trường đại học trong việc giảm chi phí giáo dục.
“Khi không cần phải cạnh tranh về giá cả để tranh giành sinh viên, các trường sẽ ít quyết liệt hơn trong việc cố gắng kiềm chế mức học phí và do đó, một cách tự nhiên, học phí sẽ tăng”, Akers nói.
EduThoughts 