Nguồn: Study International Đăng ngày: 17/05/2019
Biên dịch: Đặng Công Tịnh – Biên tập: Phan Trà Khúc
Như người xưa thường nói, nếu chúng ta không học từ quá khứ, chúng ta sẽ phạm lại lỗi lầm đó.
Ta không thể phủ nhận được tầm quan trọng của việc học lịch sử ở trường. Môn học này cung cấp các bài học quan trọng về lịch sử quốc gia hoặc lịch sử thế giới, các nỗi khổ nhọc con người đã phải chịu đựng, các trận chiến đã xảy ra, lỗi lầm ta đã phạm phải, và hơn thế nữa.
Mặc dù vậy, nếu bạn hỏi hầu hết trẻ em, chúng chắc sẽ nói rằng lớp học sử chán, “nhờ vào” cách dạy đề cao sự tiếp nhận thụ động.
Để thi đậu môn sử, học sinh thường được yêu cầu học vẹt và thuật lại các thông tin trong sách.
Trong tờ The Conversation, Alan Sears, Giáo sư giáo dục tại Đại học New Brunswick ở Canada, viết rằng có nhiều nhân tố quan trọng cản trở việc dạy giáo dục lịch sử hiệu quả bao gồm “sự tập trung thái quá vào quá trình xây dựng quốc gia hơn là xây dựng kĩ năng phản biện, và giao các giáo viên không có hoặc có ít nền tảng về lịch sử giảng dạy các khóa học về lĩnh vực này”.
Trong khi đó, theo một nghiên cứu của Woodrow Wilson Foundation, học sinh ở Hoa Kỳ có kiến thức không vững về lịch sử Mỹ. Tác giả có nhấn mạnh rằng giáo viên sử “có chuyên môn phù hợp”, nhưng đổ lỗi cho giáo án tệ và kết cục là dạy không hiệu quả.
“Nghiên cứu của chúng tôi chỉ ra rằng các giáo viên được trang bị tốt để dạy môn này. Tuy nhiên, giáo trình lịch sử nước Mỹ, hiện nay không ổn định, lại nhấn mạnh vào việc ghi nhớ tên và ngày. Người Mỹ lại không làm tốt khoảng này cho lắm”.
“Vấn đề hiện nay không phải là người Mỹ thiếu kiến thức hoặc thế hệ ngày nay được trang bị ít hơn thế hệ trước. Vấn đề không phải là các trường học đã bỏ rơi môn lịch sử Mỹ hoặc lực lượng giáo viên thiếu kiến thức, hoặc chương trình học lịch sử Mỹ bị phá hủy.
“Vấn đề không hề mới. Vấn đề này cứ trở đi trở lại mãi. Đó chính là chúng ta không thể ghi nhớ các sự kiện ngẫu nhiên”.
Khiến môn lịch sử vĩ đại trở lại.
Phương pháp dạy đề cao sự tiếp nhận thụ động rõ ràng là phương pháp kém hiệu quả khiến cho việc học lịch sử kém thú vị, nhưng vậy, giáo viên sử cần làm gì để thêm niềm vui vào việc học môn này và tạo nhịp cho việc học của học sinh?
Chia sẻ với tờ The Atlantic vào năm 2014, sử gia nổi tiếng người Mỹ và tác giả chiến thắng giải Pulitzer Eric Foner nói rằng giáo viên nên hiểu lịch sử của họ trước khi cố dạy môn này.
“Đây có lẽ là điều đương nhiên, nhưng đôi lúc bị ngó lơ trong trường học. Hơn thế nữa, tôi nghĩ rằng quan trọng là những ai đang giảng dạy lịch sử phải được đào tạo lịch sử”. anh ấy nói.
“Nhiều chương trình cấp bằng về giáo dục không thật sự cung cấp cho giáo viên nhiều kiến thức chuyên môn về môn họ giảng dạy. Giáo viên học rất nhiều về phương pháp giảng dạy. Điều này là quan trọng, nhưng như tôi đã nói, điều quan trọng là thật sự yêu môn học đó để có thể truyền tải điều đó đến học sinh, và nếu bạn có thể làm điều đó, tôi nghĩ bạn sẽ là người giáo viên giỏi”.
Trong một báo cáo khác của tờ The Atlantic, giáo viên lịch sử Bruce Lesh có nói trong cuốn sách của ông, “Why Won’t You Just Tell Us the Answer?: Teaching Historical Thinking in Grades 7-12” – Chỉ cần đưa câu trả lời thôi mà?: Giảng dạy tư duy lịch sử ở lớp 7-12, học lịch sử không chỉ đơn thuần là nhớ các sự kiện lịch sử. Thay vào đó, học sinh cần học “ cách đọc tài liệu với tư duy phản biện, cách trích dẫn nguồn hợp lý, và cách đưa ra bằng chứng hỗ trợ cho các lập luận của mình”.
“Công việc của tôi là dạy học sinh cách lập luận. Lập luận dựa trên cách áp dụng các bằng chứng, và bằng chứng được tiếp nhận thông qua phân tích thông tin. Đó là cách chúng ta làm. Chúng ta nhìn vào sự kiện lịch sử. Ta xây dựng lập luận về câu hỏi chúng ta đặt ra. Chúng tôi dạy học sinh cách sử dụng bằng chứng để hỗ trợ lập luận của mình”.
Giáo viên lịch sử và tác giả David Cutler nói rằng anh ấy cố tạo ra các liên kết đến các sự kiện ngày nay khi giảng dạy lịch sử Mỹ.
Thầy Cutler chia sẻ rằng: “Lấy ví dụ, trước khi dạy về các vị tướng chinh phạt người Châu Âu như là Hernán Cortés, người mà vào đầu những năm 1500 chinh phạt Mexico và đế chế Aztec để nhằm có được vinh quang và phú quý, tôi chiếu cảnh phim tôi thích từ bộ phim Wall Street (1987), phân cảnh lúc Gordon Gekko, kẻ giao dịch nội gián đóng bởi Michael Douglas, với màn độc thoại biểu tượng: “Tham lam là điều tốt”. Sau đó, tôi giao cho học sinh điều tra vấn đề tài chính hiện tại của Mỹ là gì, và giải thích sự tham lam của con người đóng vai trò tạo nên sự suy thoái như thế nào. Năm sau, tôi dự định sẽ chiếu The Wolf of Wall Street”.
Tôi cho rằng môn lịch sử là cầu nối để dạy những năng lực quan trọng ở thời hiện đại như năng lực viết, tư duy phản biện, năng lực lí luận, và kĩ năng số. Điều này làm các nội dung trở nên có liên quan, hữu dụng và gây hứng thú cho học sinh. Tôi cho phép và khuyến khích học sinh làm lại các bài thi. Tôi không phạt nặng khi học sinh làm bài không tốt hay nộp bài trễ hạn.
“Mục đích cuối cùng là thành thạo khái niệm, và tôi không mấy quan tâm về việc khi nào học sinh làm được điều đó. Học sinh tôi biết rõ điều này và nó khuyến khích họ tiếp tục cố gắng cho đến khi phát huy được hết tiềm năng của họ”, thầy Cutler nói.
EduThoughts 