Giáo dục đã thay đổi cuộc sống của phụ nữ ở Gaza như thế nào? 

Nguồn: independent . Đăng ngày: 29/07/2023 

Tác giả: Paddy Dowling

Biên dịch: Lê Trần Bảo Ngọc. Biên tập: Phan Trà Khúc

“Phụ nữ ở Gaza tiếp tục đối mặt với sự loại trừ nhưng các chương trình học bổng Đại học đang mang lại thay đổi cho họ.

Qua nhiều thế hệ, phụ nữ ở Gaza bị đàn ông làm cho lu mờ. Cuộc sống của họ đã được định đoạt sẵn khi bị buộc phải kết hôn khi mới 13 tuổi và phải chấp nhận một cuộc sống nô lệ trong gia đình. Vậy thì giờ đây điều gì đã thay đổi? 

Nguồn ảnh: Reuters

Kể từ năm 2007, lệnh phong tỏa Gaza thời hiện đại do Israel thực thi đã khiến Gaza có tỷ lệ thất nghiệp thuộc hàng cao nhất thế giới, ở mức gần 50%. Cơ quan Liên Hiệp Quốc về hỗ trợ người tị nạn Palestine (UNRWA) cũng báo cáo rằng 81,5% dân số hiện sống dưới mức nghèo khổ, với gần 700.000 người trong tình trạng nghèo đói cùng cực.

Abeer Al Yazji, 35 tuổi, một sinh viên tốt nghiệp ngành kinh doanh và trước đây từng được cấp học bổng Fullbright (học bổng toàn phần được cấp bởi chính phủ Mỹ cho chương trình Thạc sĩ và Tiến sĩ) giải thích: “Phụ nữ ở Gaza đang bị bỏ lại phía sau. Theo truyền thống, phụ nữ không bao giờ thách thức cha mẹ, cộng đồng và các chuẩn mực văn hóa phổ biến trong xã hội Palestine. Cuộc sống của bạn sau trường học luôn đã được định sẵn. 

Abeer Al Yazji nói, “Những gia đình có nguồn lực hạn chế luôn chọn cho con trai tiếp tục theo học đại học thay vì con gái. Giáo dục đại học vẫn là phương thức duy nhất giúp phụ nữ ở Gaza thay đổi cuộc đời.”

Ở biên giới phía bắc của Gaza tại Beit Lahiya, Fedaa Ali, 26 tuổi, một trong 14 đứa con trong gia đình, được cha cô nói rằng: “Đơn giản là gia đình chúng ta không có đủ tiền để cho con vào đại học. Anh trai của con là ưu tiên hàng đầu”.

Fedaa nói thêm: “Nếu bạn không đi học đại học thì áp lực kết hôn sẽ rất lớn”.

Gần đó ở Beit Hanoun, rìa phía đông bắc của Gaza, Nadia, 23 tuổi, nói: “Cuộc đời tôi sẽ bị cướp đi nếu tôi không thách thức cha tôi cho phép tôi tiếp tục việc học đại học”.

Cả Nadia và Fedaa đều nộp đơn thành công vào chương trình học bổng Al Fakhoora, chương trình cung cấp học bổng đại học cho sinh viên chưa tốt nghiệp có hoàn cảnh khó khăn ở  Gaza.

Một trong những thách thức đáng kể của Gaza là tình trạng thất nghiệp ở thanh niên. Trong số 292.000 sinh viên tốt nghiệp ở khu vực này, 68% vẫn thất nghiệp và nữ giới chiếm tỷ lệ nhiều hơn.

Jawaher Al-Naemi, người đứng đầu Quỹ Phát triển Qatar, nơi tài trợ cho chương trình này, cho biết: “Điều quan trọng là trao quyền cho phụ nữ để họ có thể trở thành những nhà lãnh đạo tích cực trong cộng đồng của mình. Chương trình cam kết đảm bảo cung cấp không chỉ bằng cấp giáo dục mà còn là nền tảng để phụ nữ theo đuổi ước mơ của mình và đóng góp vào sự tăng trưởng và phát triển kinh tế cho quốc gia của họ”.

Chương trình cung cấp hỗ trợ tâm lý xã hội toàn diện, tiếng Anh nâng cao, kỹ năng máy tính, kỹ thuật phỏng vấn và chương trình thực tập có tổ chức trong khu vực kinh doanh tư nhân.

Sự thiếu quản lý và sự thống trị của nam giới trong khu vực kinh doanh tư nhân ở Gaza hiện đã bị giám sát chặt chẽ về việc bóc lột sinh viên tốt nghiệp, cụ thể là việc phụ nữ được trả lương thấp hơn nhiều so với nam giới. Một số phụ nữ nói rằng các hợp đồng ngắn hạn rất phổ biến, thời gian thông báo trước khi kết thúc hợp đồng rất ngắn, cũng như các quảng cáo việc làm thường nêu rõ “không trợ cấp thai sản”, đồng thời nhà tuyển dụng còn không ưu tiên tuyển mẹ đơn thân. 

Nadia, người có bằng tốt nghiệp ngành quản trị kinh doanh cho biết: “Tôi may mắn tìm được việc làm trong khu vực tư nhân với vị trí là người viết nội dung quảng cáo (Copywriter), tuy nhiên, vì tôi là phụ nữ nên tôi được trả lương thấp hơn”.

Nghiên cứu của PCBS (Cục Thống kê Trung ương Palestine) cho thấy rằng chỉ 17% phụ nữ ở Gaza tham gia vào thị trường lao động theo số liệu năm 2022, và con số này đã không thay đổi trong một thập kỷ.

Trong khi cả hai khu vực tư nhân và chính phủ tiếp tục phân biệt đối xử với phụ nữ, thì những cơ hội việc làm tốt nhất cho họ cho đến nay đang xuất hiện ở khu vực phi chính phủ (NGO). Một số tổ chức phi chính phủ quốc tế hoạt động tại Gaza quy định rằng ít nhất 50% nhân viên dự án phải là nữ giới và ưu tiên những người đến từ gia đình có hoàn cảnh khó khăn.

Thomas White, người đứng đầu UNRWA, tổ chức phi chính phủ sử dụng lao động lớn thứ hai ở Gaza, nói với The Independent rằng: “Gần 60% nhân viên của chúng tôi tại tổ chức này là phụ nữ và nhiều người trong số họ giữ các vị trí quản lý cấp cao. Để phụ nữ tham gia vào tổ chức hoàn toàn không phải chỉ đơn giản về mặt hình thức. Chúng tôi may mắn có được những nhân viên là nữ giới vô cùng mạnh mẽ, học thức, có kỹ năng, và họ có mặt tại đây hoàn toàn dựa vào năng lực của mình.” 

Iman Tayeh, 24 tuổi, tốt nghiệp năm 2019 và tìm được việc làm freelance – lĩnh vực việc làm mới nổi ở Gaza.

Iman nói: “Ngoài những cơ hội dành cho phụ nữ trong lĩnh vực thiện nguyện, cuộc cách mạng kỹ thuật số ở Gaza đang cho phép phụ nữ làm việc tại nhà và hỗ trợ bản thân cũng như gia đình mà không cần phải thách thức văn hóa hoặc cộng đồng. Đối với nhiều người, đây là cách tiếp cận nhẹ nhàng được ưa thích để đạt được sự trao quyền cho phụ nữ.“

Các chương trình học thuật đang trang bị cho phụ nữ kiến thức, kỹ năng để đối phó với những thách thức đang chờ đợi, trong khi các tổ chức phi chính phủ cung cấp cơ hội việc làm tốt hơn cho phụ nữ. Tuy nhiên, những lợi ích nhỏ nhoi mà phụ nữ trong khu vực này đã nỗ lực hết mình đấu tranh đạt được có thể bị mất đi trừ khi quyền của phụ nữ được quy định trong luật pháp và được chính phủ bảo vệ. 

Phụ nữ Gaza đang đấu tranh chống lại những xung đột dưới tình hình Gaza bị chiếm đóng và ở trong một xã hội mà có thể sẽ luôn ưu ái nam giới. Tuy nhiên, bất chấp những khó khăn, họ vẫn luôn lạc quan rằng mọi việc cuối cùng sẽ được cải thiện.

Leave a comment