Giảng dạy triết học và giảng dạy để suy ngẫm triết học – Phần 2

Bản chất đối thoại của triết học bắt nguồn từ một thực tế đơn giản, như nhà triết học Tây Ban Nha Fernando Savater giải thích, rằng “triết học không xảy ra như một sự mặc khải của người biết mọi thứ dành cho người không biết gì”. Ngược lại, theo Savater, triết học xảy ra một cách lý tưởng là khi hai hoặc nhiều người coi mình ngang hàng, “trở thành những người đồng hành trong việc ủng hộ sức mạnh của lí lẽ cũng như trong việc bác bỏ lý lẽ biện minh cho vũ lực” (Những câu hỏi của cuộc sống).

Giảng dạy triết học và giảng dạy để suy ngẫm triết học – Phần 1

Sự chuyên nghiệp hóa ngày càng cao của triết học đã gây ra ít nhất hai hậu quả đáng tiếc. Thứ nhất, là khi triết học phát triển tách biệt với xã hội thì mối quan tâm của các triết gia (và các ấn phẩm của họ) ngày càng trở nên trừu tượng và ít được áp dụng vào các vấn đề thực tế của đại chúng và xã hội thông thường. Thứ hai, là khi xã hội tách rời triết học thì nó trở nên ít triết lý hơn, thúc đẩy một thái độ mà Martha Nussbaum gọi là 'chống đối triết học' (philosophical recalcitrance). Thái độ này ủng hộ những câu trả lời đơn giản cho các vấn đề thực tế của cuộc sống.

Thuyết học tập nhận thức (cognitive learning) là gì?

Mặc dù  tâm lý học và các thí nghiệm có thể cho ta cảm giác rằng chúng phải được quy định chặt chẽ và khó mà thực hiện, thuyết học tập nhận thức và việc học thực tế diễn ra trên lớp lại song hành với nhau. Những phát hiện mà nhà tâm lý học thực hiện trong các thí nghiệm có thể ảnh hưởng trực tiếp đến việc giáo viên có thể hỗ trợ việc học của học sinh như thế nào.

Định lượng – một hành trình mong mỏi của loài người

Hãy tưởng tượng về một người tù sau những chấn song, đang gợi tả từng ngày thiên thu của mình bằng những vết gạch lên tường. Tập hợp của bốn đường thẳng và một đường chéo này có một lịch sử lâu đời. Chúng được phát hiện lần đầu từ xương của một con chó sói từ 30.000 năm trước, được khai quật tại địa phận của Cộng hòa Séc hiện nay. Chúng ta sẽ chẳng thể biết được những vết gạch này đánh dấu điều gì. Song đây hẳn là một minh chứng xa xưa về một tạo tác từ tự nhiên, được trừu tượng hóa bằng kinh nghiệm của loài người, thể hiện ý nghĩa và ý định kiểm đếm. Nói cách khác, nó là một phương pháp định lượng.

Tại sao Giáo dục Hòa bình lại cấp thiết hơn bao giờ hết?

Sau gần hai năm học tập với nhiều chỉ thị liên quan đến COVID-19, những trải nghiệm học tập từ xa và học hành gián đoạn đã làm gia tăng sự bất bình đẳng, sự cô lập và căng thẳng đã có từ trước. Tác động này sẽ tiếp tục là một thách thức lớn cho những nhà giáo dục khi việc trở về trạng thái “bình thường cũ” là điều không thể, trừ khi chúng ta tác động mạnh mẽ vào giáo dục hòa bình và nâng cao năng lực Cảm xúc - Xã hội (Social-Emotional Learning).

Triết lý giáo dục_Phần 3

Giáo dục có nên cố gắng truyền đạt niềm tin và những giá trị đạo đức cụ thể cho học sinh hay không? Hay mục đích của giáo dục nên là nâng cao khả năng của học sinh để giúp các em tự mình suy nghĩ thấu đáo hơn về các vấn đề liên quan đến đạo đức? Nếu mục đích là điều được đề cập sau thì, làm thế nào để các nhà giáo dục phân biệt được đâu là tốt và đâu là xấu khi suy xét đến những vấn đề liên quan đến đạo đức?

Triết lý giáo dục_Phần 2

Một câu hỏi được tranh luận nhiều hiện nay là giáo dục và truyền bá có gì khác biệt. Nhiều nhà lý thuyết đã cho rằng đó là hai chủ thể riêng biệt và truyền bá thì không được nhiều người ưa thích. Trong khi đó, một số cá nhân khác lại cho rằng, không có sự khác biệt nào về mặt nguyên lý và, xét về bản chất, thì việc truyền bá không xấu. Các lý thuyết về truyền bá thông thường được xác định dựa trên mục đích, phương pháp hoặc học thuyết sử dụng.

Triết lý giáo dục

Dù có nhiều khác biệt về quan điểm triết học, trình độ cũng như có các mối quan tâm khác nhau, nhưng các triết gia đều lấy mục tiêu cơ bản của giáo dục là nuôi dưỡng tính duy lý (xem lý lẽ). Chưa có mục tiêu nào khác của giáo dục lại được sự tán thành tích cực của nhiều triết gia lớn như thế. Dẫu vậy thì mục tiêu này ngày càng được xem xét kỹ lưỡng trong những thập kỷ gần đây.

Trẻ em nghèo nhất thế giới không được học mầm non

Mặc dù viện trợ cho giáo dục mầm non đã tăng hơn gấp đôi từ năm 2015 đến năm 2020 - từ 101 triệu dollar lên 209 triệu dollar , nhưng chi tiêu cho giáo dục mầm non chỉ chiếm 1,2% viện trợ giáo dục của cộng đồng quốc tế vào năm 2020 - tăng 0,4% so với năm 2015. Sự việc trên vẫn diễn ra mặc dù có nhiều bằng chứng cho thấy giáo dục mầm non rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ và những trẻ bỏ lỡ việc học trong những năm đầu đời sẽ bị tụt lại phía sau ngay cả trước khi chúng bắt đầu học tiểu học.

“Émile” và di sản giáo dục của Rousseau (P3) 

Triết lý về phát triển và nuôi dưỡng tự nhiên của Rousseau dễ nhận thấy rõ nhất ở những lý thuyết và thực hành giáo dục cấp tiến, lấy trẻ làm trung tâm và mang tính nhân văn. Tuy nhiên bên cạnh đó, nhiều nhà hành vi học, tâm lý học cá nhân (Adlerians), và nhà thiết kế giảng dạy cũng đã hồi đáp lại lập trường của Rousseau rằng trẻ em cần được tự do trải nghiệm trực tiếp các nhu cầu thiết yếu và kết quả tự nhiên liên quan đến hành động của chúng, và cũng đã vui vẻ chấp nhận vai trò của một “gia sư sắp đặt” tiêu biểu cho lý tưởng giáo dục của Rousseau.